Διευκρινήσεις σχετικά με διατάξεις του νόμου 4736/2020 για τα πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης

Διευκρινήσεις σχετικά με διατάξεις του νόμου 4736/2020 για τα πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης

ΣΥΝΗΜΜΕΝΗ Η ΣΧΕΤΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 

ΣΧΕΤ.: α) Οι διατάξεις του νόμου 4736/2020 (Α’ 200): «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/904 σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον και λοιπές διατάξεις»

β) Το άρθρο 106 (περ. β’ της παρ. 1) του νόμου 4819/2021 (Α’ 129)

γ) Το άρθρο 77 του νόμου 4876/2021 (Α’ 251): «Διευκρίνιση ως προς την εφαρμογή της εισφοράς προστασίας περιβάλλοντος σε ορισμένα προϊόντα μιας χρήσης – Τροποποίηση του άρθρου 4 του ν. 4736/2020»

δ) Η απόφαση Διοικητή της ΑΑΔΕ Α.1251/20-12-2021 (ΦΕΚ Β’ 5982) σχετικά με τον τύπο και το περιεχόμενο της δήλωσης απόδοσης εισφοράς προστασίας περιβάλλοντος για συγκεκριμένα πλαστικά προϊόντα.

Α. Επιβολή της εισφοράς προστασίας του περιβάλλοντος

Σχετικά με την επιβολή εισφοράς προστασίας του περιβάλλοντος σε συγκεκριμένες συσκευασίες (κυπελάκια για ποτά και περιέκτες τροφίμων) από την 1^η Ιανουαρίου 2022 σύμφωνα με το νόμο 4736/2020 (άρθρο 4) όπως τροποποιήθηκε με τον νόμο 4819/2021 (α, β σχετικά) το Υπουργείο έχει δεχθεί διαμαρτυρίες από πολίτες και οργανώσεις τους σχετικά με πλημμελή εφαρμογή της διάταξης αυτής από επιχειρήσεις μαζικής εστίασης (όπως ορίζονται στην παρ. 3 του νόμου).

Οι συγκεκριμένες διατάξεις του νόμου έχουν σκοπό την αύξηση της ευαισθητοποίησης του καταναλωτή σε θέματα πλαστικής ρύπανσης προκειμένου να συμβάλει στη μείωση των πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης για την προστασία του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας.

Για τον λόγο αυτό θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι οι επιχειρήσεις μαζικής εστίασης βάσει των διατάξεων του νόμου υποχρεούνται για τα ακόλουθα προκειμένου να εφαρμοσθεί η σχετική διάταξη κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο προς όφελος της προστασίας του περιβάλλοντος και των καταναλωτών :

– να εξασφαλίζουν ότι επαναχρησιμοποιήσιμα εναλλακτικά προϊόντα των πλαστικών μίας χρήσης είναι διαθέσιμα στο σημείο πώλησης στον τελικό καταναλωτή

– να διαθέτουν ανά πάσα στιγμή τουλάχιστον τριάντα (30) τεμάχια συνολικά επαναχρησιμοποιήσιμων εναλλακτικών προϊόντων

– να αναγράφουν σε εμφανές σημείο στα σημεία διάθεσης ή πώλησης των επαναχρησιμοποιήσιμων εναλλακτικών προϊόντων ότι διαθέτουν επαναχρησιμοποιήσιμα εναλλακτικά προϊόντα προς αποφυγή της κατανάλωσης πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης

– να ενημερώνουν τον καταναλωτή κατά τη διανομή προϊόντων (delivery) για τη διαθεσιμότητα επαναχρησιμοποιήσιμων προϊόντων

-να εξυπηρετούν τον καταναλωτή με τη χρήση δικών του επαναχρησιμοποιήσιμων σκευών αντί των πλαστικών μίας χρήσης εφόσον το ζητήσει κατά την πώληση μη συσκευασμένων τροφίμων και ποτών με τις επιφυλάξεις που αναφέρονται στην παρ. 5 του άρθρου 4 του νόμου

– να διαθέτουν σε χαμηλότερη τιμή τα μη συσκευασμένα τρόφιμα και ποτά όταν πωλούνται σε επαναχρησιμοποιήσιμο σκεύος του καταναλωτή

– να αναγράφουν στις πινακίδες και τους τιμοκαταλόγους ή να ενημερώνουν με οποιονδήποτε τρόπο για την τιμή πώλησης των τροφίμων και ποτών που διατίθενται χωρίς συσκευασία.

Αντίστοιχα, οι επιχειρήσεις ή οι μεμονωμένοι ιδιώτες που εκμεταλλεύονται αυτόματους πωλητές τροφίμων ή ποτών υποχρεούνται για τα ακόλουθα:

-να εξασφαλίζουν ότι τα πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης διατίθενται κατ’ επιλογή του καταναλωτή, ο οποίος μπορεί να χρησιμοποιήσει εναλλακτικά δικό του επαναχρησιμοποιούμενο σκεύος

– να διαθέτουν σε χαμηλότερη τιμή τα τρόφιμα και ποτά όταν πωλούνται σε επαναχρησιμοποιούμενο σκεύος του καταναλωτή

– να αναγράφουν στις πινακίδες και τους τιμοκαταλόγους ή να ενημερώνουν με οποιοδήποτε τρόπο για την τιμή πώλησης τροφίμων και ποτών που διατίθενται σε επαναχρησιμοποιούμενο σκεύος του καταναλωτή.

Επισημαίνεται ότι για τις επιχειρήσεις μαζικής εστίασης που δεν συμμορφώνονται με τις ανωτέρω υποχρεώσεις επιβάλλονται οι κυρώσεις που αναφέρονται στο άρθρο 18 του νόμου και συγκεκριμένα πρόστιμο ύψους πεντακοσίων (500) ευρώ ανά παράβαση.

Β. Απαγόρευση διάθεσης στην αγορά ορισμένων πλαστικών μίας χρήσης

Η απαγόρευση της διάθεσης στην αγορά 10 κατηγοριών πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης (καλαμάκια, μπατονέτες, πιάτα, μαχαιροπίρουνα, καλαμάκια, αναδευτήρες ποτών, στηρίγματα μπαλονιών, περιέκτες τροφίμων/ποτών από διογκωμένο πολυστυρένιο και οξοδιασπώμενα προϊόντα) (άρθρο 5 του νόμου) έχει τεθεί σε εφαρμογή από τις 3 Ιουλίου 2021 και μετά την εξάντληση ων αποθεμάτων τους, η οποία θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως τις 3 Μαΐου 2022.

Επισημαίνεται ότι για τις επιχειρήσεις μαζικής εστίασης που δεν συμμορφώνονται με την ανωτέρω υποχρέωση εφαρμόζονται οι κυρώσεις που αναφέρονται στο άρθρο 18 (παρ. 3) του νόμου και συγκεκριμένα επιβολή προστίμου ύψους ένα τοις εκατό (1%) επί του συνολικού κύκλου εργασιών της τελευταίας χρήσης της επιχείρησης με βάση τον κύκλο εργασιών της τελευταίας υποβληθείσας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος. Επίσης, σε κάθε άλλο φυσικό ή νομικό πρόσωπο που παραβαίνει την ανωτέρω υποχρέωση επιβάλλεται πρόστιμο ύψους χιλίων (1000) ευρώ εάν διαθέτει μέχρι και διακόσια (200) τεμάχια με προσαύξηση κατά πέντε (5) ευρώ το τεμάχιο για άνω των διακοσίων (200) τεμαχίων.

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΥΔΑΤΩΝ

ΠΕΤΡΟΣ ΒΑΡΕΛΙΔΗΣ