Το πρόγραμμα πολιτικής για την ψηφιακή δεκαετία, με συγκεκριμένους στόχους και επιδιώξεις για το 2030, θα καθοδηγήσει τον ψηφιακό μετασχηματισμό της Ευρώπης:
Ειδικοί στις ΤΠΕ: 20 εκατομμύρια + σύγκλιση των φύλων
Βασικές ψηφιακές δεξιότητες: για τουλάχιστον 80 % του πληθυσμού
Υιοθέτηση τεχνολογιών: το 75 % των εταιρειών της ΕΕ να χρησιμοποιεί υπολογιστικό νέφος / τεχνητή νοημοσύνη / μαζικά δεδομένα
Φορείς καινοτομίας: να αυξηθούν οι επεκτεινόμενες επιχειρήσεις και η χρηματοδότηση με σκοπό τον διπλασιασμό των επιχειρήσεων-μονόκερων στην ΕΕ
Υστερούντες στην υιοθέτηση: πάνω από το 90 % των ΜΜΕ να επιτύχει τουλάχιστον ένα στοιχειώδες επίπεδο ψηφιακής έντασης
Συνδεσιμότητα: Gigabit για όλους
Προηγμένοι ημιαγωγοί: διπλασιασμός του μεριδίου της ΕΕ στην παγκόσμια παραγωγή
Δεδομένα — Υπολογιστικό νέφος και παρυφές: 10 000 κλιματικά ουδέτεροι κόμβοι παρυφών υψηλής ασφάλειας
Υπολογιστική: ο πρώτος υπολογιστής με κβαντική επιτάχυνση
Βασικές δημόσιες υπηρεσίες: 100 % διαδικτυακές
Ηλεκτρονική υγεία: το 100 % των πολιτών να έχουν πρόσβαση σε ιατρικά μητρώα στο διαδίκτυο
Ψηφιακή ταυτότητα: το 80 % των πολιτών να έχουν πρόσβαση σε ψηφιακή ταυτότητα
Η Επιτροπή θα επιδιώξει να μετατρέψει σε πράξη τις ψηφιακές φιλοδοξίες της ΕΕ για το 2030 με συγκεκριμένα μέτρα:
- προβλεπόμενες πορείες σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο, με βασικούς δείκτες επιδόσεων για την παρακολούθηση της προόδου προς την επίτευξη των ψηφιακών στόχων
- έναν ετήσιο κύκλο συνεργασίας για την παρακολούθηση και την υποβολή εκθέσεων όσον αφορά την πρόοδο
- χαράσσοντας πολυκρατικά έργα που συνδυάζουν επενδύσεις από την ΕΕ, τα κράτη μέλη και τον ιδιωτικό τομέα
Ψηφιακά δικαιώματα και ψηφιακές αρχές
Στις 26 Ιανουαρίου 2022 η Επιτροπή πρότεινε διοργανική επίσημη διακήρυξη σχετικά με τα ψηφιακά δικαιώματα και τις ψηφιακές αρχές για την ψηφιακή δεκαετία.
Οι ψηφιακές τεχνολογίες θα πρέπει να προστατεύουν τα δικαιώματα των ανθρώπων, να στηρίζουν τη δημοκρατία και να διασφαλίζουν ότι όλοι οι παράγοντες του ψηφιακού τομέα ενεργούν υπεύθυνα και με ασφάλεια. Η ΕΕ προωθεί τις αξίες αυτές σε ολόκληρο τον κόσμο.
Οι άνθρωποι θα πρέπει να επωφελούνται από ένα δίκαιο επιγραμμικό περιβάλλον, να είναι προστατευμένοι από παράνομο και βλαβερό περιεχόμενο, και να χειραφετούνται όταν αλληλεπιδρούν με νέες και εξελισσόμενες τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη.
Το ψηφιακό περιβάλλον θα πρέπει να είναι προστατευμένο και ασφαλές. Όλοι οι χρήστες, από την παιδική ηλικία έως το γήρας, θα πρέπει να χειραφετούνται και να προστατεύονται.
Η τεχνολογία θα πρέπει να ενώνει και όχι να διχάζει τους ανθρώπους. Όλοι θα πρέπει να έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο, σε ψηφιακές δεξιότητες, σε ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες, καθώς και σε δίκαιες συνθήκες εργασίας.
Οι πολίτες θα πρέπει να είναι σε θέση να συμμετέχουν στη δημοκρατική διαδικασία σε όλα τα επίπεδα και να έχουν τον έλεγχο των δικών τους δεδομένων.
Οι ψηφιακές συσκευές θα πρέπει να στηρίζουν τη βιωσιμότητα και την πράσινη μετάβαση. Οι άνθρωποι πρέπει να γνωρίζουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και την κατανάλωση ενέργειας των συσκευών τους.
Τα ψηφιακά δικαιώματα και οι ψηφιακές αρχές που περιγράφονται στη διακήρυξη θα συμπληρώσουν τα υφιστάμενα δικαιώματα, όπως αυτά που απορρέουν από τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, και τη νομοθεσία για την προστασία των δεδομένων και της ιδιωτικής ζωής. Θα παρέχουν ένα πλαίσιο αναφοράς για τους πολίτες σχετικά με τα ψηφιακά τους δικαιώματα, καθώς και καθοδήγηση για τα κράτη μέλη της ΕΕ και για τις επιχειρήσεις όταν ασχολούνται με νέες τεχνολογίες. Σκοπός τους είναι να βοηθήσουν όλους τους πολίτες της ΕΕ να αξιοποιήσουν στο έπακρο τον ψηφιακό μετασχηματισμό.
Τα προτεινόμενα δικαιώματα και αρχές είναι:
- Ψηφιακός μετασχηματισμός με επίκεντρο τους ανθρώπους και τα δικαιώματά τους
- Υποστήριξη της αλληλεγγύης και της ένταξης
- Διασφάλιση της ελευθερίας επιλογής στο διαδίκτυο
- Προώθηση της συμμετοχής στον ψηφιακό δημόσιο χώρο
- Αύξηση της ασφάλειας, της προστασίας και της χειραφέτησης των ατόμων
- Προώθηση της βιωσιμότητας του ψηφιακού μέλλοντος
Η Επιτροπή θα παράσχει αξιολόγηση της εφαρμογής των ψηφιακών αρχών στην ετήσια έκθεση για την κατάσταση της ψηφιακής δεκαετίας. Η Επιτροπή θα διεξάγει επίσης ετήσια έρευνα του Ευρωβαρόμετρου για την παρακολούθηση των μέτρων παρακολούθησης στα κράτη μέλη. Το Ευρωβαρόμετρο θα συλλέξει ποιοτικά δεδομένα, με βάση την αντίληψη των πολιτών για τον τρόπο με τον οποίο οι ψηφιακές αρχές εφαρμόζονται στην πράξη σε διάφορα κράτη μέλη.
Η πορεία προς την ψηφιακή δεκαετία
Το πρόγραμμα πολιτικής 2030 «Η πορεία προς την ψηφιακή δεκαετία» θεσπίζει έναν ετήσιο κύκλο συνεργασίας για την επίτευξη των κοινών στόχων και επιδιώξεων. Αυτό το πλαίσιο διακυβέρνησης βασίζεται σε ετήσιο μηχανισμό συνεργασίας με τη συμμετοχή της Επιτροπής και των κρατών μελών. Αρχικά, η Επιτροπή θα αναπτύξει προβλεπόμενες πορείες στην ΕΕ για κάθε στόχο, από κοινού με τα κράτη μέλη, τα οποία με τη σειρά τους θα προτείνουν εθνικούς στρατηγικούς χάρτες πορείας για την επίτευξή τους.
Ο μηχανισμός συνεργασίας θα αποτελείται από
• ένα δομημένο, διαφανές και κοινό σύστημα παρακολούθησης με βάση τον δείκτη ψηφιακής οικονομίας και κοινωνίας (DESI) για τη μέτρηση της προόδου προς την επίτευξη καθενός από τους στόχους για το 2030
• ετήσια έκθεση για την «Κατάσταση της ψηφιακής δεκαετίας», στην οποία η Επιτροπή θα αξιολογεί την πρόοδο και θα διατυπώνει συστάσεις για δράσεις
• ανά διετία, προσαρμοσμένους στρατηγικούς χάρτες πορείας για την ψηφιακή δεκαετία, στους οποίους τα κράτη μέλη θα περιγράφουν τις πολιτικές που έχουν θεσπίσει ή προγραμματίσει για την επίτευξη των στόχων του 2030
• μηχανισμό για τη στήριξη της υλοποίησης πολυκρατικών έργων
Πολυκρατικά έργα
Για την επίτευξη των ψηφιακών επιδιώξεων και στόχων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα επιταχύνει και θα διευκολύνει τη δρομολόγηση πολυκρατικών έργων μεγάλης κλίμακας τα οποία κανένα μεμονωμένο κράτος μέλος δεν θα μπορούσε να αναπτύξει από μόνο του.
Τα έργα αυτά θα
- συνδυάζουν επενδύσεις από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, από τα κράτη μέλη και τον ιδιωτικό τομέα
- καλύπτουν τα κενά που εντοπίζονται στις κρίσιμες ικανότητες της ΕΕ
- στηρίζουν μια διασυνδεδεμένη, διαλειτουργική και ασφαλή ψηφιακή ενιαία αγορά
Η Επιτροπή έχει εντοπίσει έναν αρχικό κατάλογο πολυκρατικών έργων. Ο κατάλογος περιλαμβάνει τομείς για επενδύσεις όπως υποδομές δεδομένων, επεξεργαστές χαμηλής ενέργειας, επικοινωνίες 5G, υπολογιστική υψηλών επιδόσεων, κβαντική επικοινωνία με ασφάλεια, δημόσια διοίκηση, αλυσίδα συστοιχιών, κόμβοι ψηφιακής καινοτομίας και ψηφιακές δεξιότητες.
Παράδειγμα δυνητικού πολυκρατικού έργου
Η ΕΕ θα μπορούσε να αναπτύξει ένα δίκτυο κέντρων επιχειρήσεων ασφαλείας, τροφοδοτούμενο από την τεχνητή νοημοσύνη, το οποίο θα συμβάλλει στην πρόβλεψη, τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση κυβερνοεπιθέσεων σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο.
Η κοινοπραξία ευρωπαϊκής ψηφιακής υποδομής είναι ένα νέο μέσο που βοηθά τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη να επιταχύνουν και να απλουστεύσουν την υλοποίηση πολυκρατικών έργων.
Διεθνείς εταιρικές σχέσεις για την ψηφιακή δεκαετία
Η ΕΕ θα προωθήσει στην παγκόσμια σκηνή το ανθρωποκεντρικό ψηφιακό θεματολόγιό της και θα προωθήσει την ευθυγράμμιση ή τη σύγκλιση με τους κανόνες και τα πρότυπα της ΕΕ. Θα διασφαλίσει επίσης την ασφάλεια και την ανθεκτικότητα των ψηφιακών αλυσίδων εφοδιασμού της και θα προσφέρει παγκόσμιες λύσεις. Αυτά θα επιτευχθούν με τους ακόλουθους τρόπους:
- δημιουργία εργαλειοθήκης που θα συνδυάζει κανονιστική συνεργασία, θα αντιμετωπίζει την ανάπτυξη ικανοτήτων και δεξιοτήτων, την επένδυση στη διεθνή συνεργασία και τις εταιρικές σχέσεις στον τομέα της έρευνας
- σχεδιασμός συνόλων ψηφιακής οικονομίας που θα χρηματοδοτούνται μέσω πρωτοβουλιών που φέρνουν σε επαφή την ΕΕ, τα κράτη μέλη, ιδιωτικές εταιρείες, ομοϊδεάτες εταίρους και διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα
- συνδυασμός των εσωτερικών επενδύσεων της ΕΕ και των μέσων εξωτερικής συνεργασίας
- επένδυση στη βελτίωση της συνδεσιμότητας με τους εταίρους της ΕΕ, για παράδειγμα, μέσω ενός πιθανού ταμείου ψηφιακής συνδεσιμότητας
Πιθανοί τομείς σύμπραξης
Επόμενα βήματα
Ως πρώτο βήμα μετά την έναρξη ισχύος του προγράμματος πολιτικής, η Επιτροπή θα αναπτύξει, από κοινού με τα κράτη μέλη, βασικούς δείκτες επιδόσεων (ΒΔΕ) για τη μέτρηση της προόδου προς την επίτευξη των ψηφιακών στόχων για το 2030. Οι ΒΔΕ θα καθοριστούν με εκτελεστική πράξη η οποία αναμένεται να εκδοθεί στις αρχές του 2023.
Η πρώτη ετήσια έκθεση για την «Κατάσταση της ψηφιακής δεκαετίας» προβλέπεται να εγκριθεί τον Ιούνιο του 2023. Θα περιλαμβάνει τις πορείες με βάση τις οποίες θα παρακολουθείται η πρόοδος. Έπειτα, εντός εννέα μηνών, τα κράτη μέλη θα υποβάλουν τους πρώτους εθνικούς στρατηγικούς χάρτες πορείας τους, με τους οποίους θα ξεκινήσει ο κύκλος συνεργασίας.
