Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, πριν από ένα χρόνο, και η επακόλουθη επιβολή κυρώσεων πυροδότησαν μια σειρά εξελίξεων στις διεθνείς αγορές της ενέργειας και των
πρώτων υλών. Στη ζώνη του ευρώ, οι πληθωριστικές πιέσεις που είχαν σημειωθεί κατά τη διάρκεια της ανάκαμψης μετά την πανδημία εντάθηκαν, με αποτέλεσμα την αύξηση του
πληθωρισμού. Η αύξηση του κόστους της ενέργειας και η μείωση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος επηρέασαν αρνητικά την οικονομική δραστηριότητα, αν και αυτή
αποδείχθηκε πιο ανθεκτική από όσο αρχικά αναμενόταν. Εν μέσω αυξημένης αβεβαιότητας και φόβων για οικονομική ύφεση στην ευρωζώνη, η νομισματική πολιτική ομαλοποιήθηκε προκειμένου να μειωθεί ο πληθωρισμός στο επίπεδο του μεσοπρόθεσμου στόχου. Παρότι η άνοδος του πληθωρισμού στη ζώνη του ευρώ σε αυτή τη φάση προέρχεται κυρίως από μια αρνητική διαταραχή της συνολικής προσφοράς, την οποία οι κεντρικές τράπεζες δεν μπορούν εύκολα να αντισταθμίσουν, η δυναμική αντίδραση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, με την αύξηση των βασικών επιτοκίων της, σηματοδότησε την αποφαστικότητά της να συγκρατήσει τις πληθωριστικές προσδοκίες και τις δευτερογενείς επιδράσεις. Το μέλλον χαρακτηρίζεται από υψηλή αβεβαιότητα, ωστόσο οι ενδείξεις είναι αισιόδοξες, καθώς με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα διαφαίνεται σταδιακή αποκλιμάκωση του πληθωρισμού στην ευρωζώνη.
Το 2022 η ελληνική οικονομία, παρά το δυσμενές διεθνές περιβάλλον, συνέχισε να αναπτύσσεται με υψηλό ρυθμό. Το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 5,9%, χάρη κυρίως στην αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης και των επενδύσεων, καθώς και στη μεγάλη άνοδο του τουρισμού. Στη θετική επίδοση της οικονομίας συνέβαλαν και τα δημοσιονομικά μέτρα στήριξης για την ανάσχεση των επιπτώσεων της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις. Επίσης, οι εξελίξεις στην αγορά εργασίας ήταν ευνοϊκές, με το ποσοστό ανεργίας να μειώνεται. H ελληνική οικονομία προβλέπεται ότι θα συνεχίσει να αναπτύσσεται και το 2023 με ρυθμό πολύ πάνω από το μέσο όρο της ευρωζώνης, αν και σαφώς χαμηλότερο έναντι του 2022, καθώς η κατανάλωση, αλλά ιδιαίτερα οι επενδύσεις μέσω και της αποτελεσματικής αξιοποίησης των διαθέσιμων ευρωπαϊκών πόρων, θα συνεχίσουν να συμβάλλουν θετικά στην ανάπτυξη.
Η ελληνική οικονομία, παρόλο που αντιμετωπίζει αρκετές και σημαντικές προκλήσεις, βρίσκεται σε θετική τροχιά και δύναται να υπερβεί τα όποια εμπόδια. Τα επόμενα χρόνια, η υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας προβλέπεται ότι θα συντείνει στην περαιτέρω ενίσχυση των επενδύσεων και στη διατήρηση και δημιουργία νέων και καλύτερα αμειβόμενων θέσεων εργασίας. Ταυτόχρονα, η βιωσιμότητα του ελληνικού δημόσιου χρέους δεν υπονομεύεται από το αυξημένο κόστος χρηματοδότησης στο μεσοπρόθεσμο διάστημα. Απαραίτητες προϋποθέσεις όμως είναι να παραμείνουν τα δημοσιονομικά μέτρα στήριξης στοχευμένα και με προσωρινό χαρακτήρα, να διαφυλαχθεί η δημοσιονομική αξιοπιστία και σταθερότητα και να αξιοποιηθούν οι ευρωπαϊκοί πόροι. Η αξιόπιστη οικονομική πολιτική θα συμβάλει στην ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας κατά το τρέχον έτος, με πολλαπλασιαστικές θετικές επιδράσεις σε όλους τους τομείς της οικονομίας.
Κατά τα δύο τελευταία έτη, η ενιαία νομισματική πολιτική βρέθηκε αντιμέτωπη με πολλαπλές και αλληλένδετες προκλήσεις. Στο περιβάλλον αυτό, στο πλαίσιο του Ευρωσυστήματος, η Τράπεζα
της Ελλάδος συνέχισε να εκπληρώνει το ρόλο της ως θεματοφύλακας της νομισματικής και χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Διασφάλισε ομαλές συνθήκες ρευστότητας για το ελληνικό πιστωτικό σύστημα και συνετέλεσε στην άμβλυνση των ανοδικών πιέσεων στις αποδόσεις των τίτλων του Ελληνικού Δημοσίου συνεπεία της αυστηροποίησης της νομισματικής πολιτικής. Ως
η κεντρική τράπεζα της χώρας, θα συνεχίσουμε να εκτελούμε τα καθήκοντά μας αποτελεσματικά, υπεύθυνα και αμερόληπτα. Στο σημερινό απαιτητικό περιβάλλον, καλούμαστε να ενθαρρύνουμε
την ανάπτυξη των χρηματοπιστωτικών αγορών και να στηρίξουμε την οικονομία μας με τρόπο που να προωθεί την οικονομική ενοποίηση και την ισχυρή συνεργασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Η Τράπεζα της Ελλάδος, ανταποκρινόμενη στις προκλήσεις της νέας εποχής και των τεχνολογικών εξελίξεων, ολοκλήρωσε πρόσφατα το έργο “Μέλλον” για τη συνολική διοικητική αναδιοργάνωσή της, με έμφαση στην αξιοκρατία, στην αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα, καθώς και στην ευελιξία των επιχειρησιακών διαδικασιών. Στο πλαίσιο αυτό, ο ψηφιακός μετασχηματισμός της Τράπεζας, που αποσκοπεί στον εκσυγχρονισμό και στην απλοποίηση των διαδικασιών με χρήση της τεχνολογίας και της καινοτομίας, αποτελεί μια διαρκή επιδίωξη.
Το 2022 η Τράπεζα συνέχισε να ενσωματώνει στη λειτουργία της τις αρχές της βιωσιμότητας και να υλοποιεί σχετικές δράσεις, ως μέρος και της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης της. Ενίσχυσε
το ρόλο της σε θέματα περιβάλλοντος και κλιματικής αλλαγής. Επιπρόσθετα, το Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης, το οποίο πιστοποιήθηκε το 2022 σύμφωνα με το διεθνές πρότυπο
ISO, αποδεικνύει τη διαρκή δέσμευση της Τράπεζας για συνεχή βελτίωση των περιβαλλοντικών της επιδόσεων. Βασική προτεραιότητα της Τράπεζας είναι η βέλτιστη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού της, με γνώμονα την ισότητα στη μεταχείριση και την αξιοκρατική εξέλιξη του προσωπικού και με σταθερή επένδυση στη διεύρυνση των γνώσεων και στην ανάπτυξη των ικανοτήτων του. Αξίζει να σημειωθεί ότι τον Ιούλιο του 2022 συνυπέγραψε τον χάρτη του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών και του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού για την ισότητα, τη διαφορετικότητα και τη συμπερίληψη. Επιπλέον, η Τράπεζα συνέχισε να λειτουργεί ως σημαντικός φορέας διάχυσης του πολιτισμού μέσω των δραστηριοτήτων του Κέντρου Πολιτισμού, Έρευνας και Τεκμηρίωσης, ενώ για την έμπρακτη προώθηση του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού ανέλαβε μια σειρά από πρωτοβουλίες, όπως επιμορφωτικές δράσεις στο Μουσείο της και έκδοση σχετικών εκπαιδευτικών βιβλίων, και συμμετείχε σε συναφείς δραστηριότητες του Ευρωσυστήματος.
Η Τράπεζα της Ελλάδος, δημοσιεύοντας εκθέσεις, μελέτες και στατιστικά στοιχεία, ενημερώνει τους πολίτες και παρέχει έγκυρη πληροφόρηση για θέματα οικονομικής πολιτικής. Λέγεται ότι
οι θεσμοί διακρίνονται από σταθερά αξιακά μοτίβα συμπεριφοράς. Διαχρονικά, η Τράπεζα της Ελλάδος έκρουε τον “κώδωνα του κινδύνου” στους εκάστοτε κυβερνώντες, αλλά ήταν και η πυξίδα στην οποία έστρεφαν όλοι τα βλέμματά τους όταν τα πράγματα άρχιζαν να παίρνουν λάθος δρόμο. Στο ρευστό παγκόσμιο περιβάλλον, δεσμευόμαστε ότι η Τράπεζα θα συνεχίσει να λειτουργεί ως φάρος σταθερότητας. Όραμα της Τράπεζας της Ελλάδος είναι μια αποτελεσματική, αξιόπιστη και καινοτόμος κεντρική τράπεζα που να χαίρει της εμπιστοσύνης της κοινωνίας. Αυτό το όραμα υπηρετούν με τον καλύτερο τρόπο οι υπάλληλοι της Τράπεζας που συμβάλλουν καίρια στη διατήρηση του υψηλού κύρους και της υψηλής ποιότητας του παραγόμενου έργου. Γι’ αυτό και τους ευχαριστώ θερμά και τους ενθαρρύνω να συνεχίσουν με την ίδια αφοσίωση και συνέπεια. Τέλος, θερμές ευχαριστίες εκφράζω στα μέλη του Γενικού Συμβουλίου για τη στήριξη και τη συνεργασία τους.
Γιάννης Στουρνάρας
Δείτε στο παρακάτω link την έκθεση
